Nieuwpijn en de comfortzone

Nieuwpijn en de comfortzone

 

Als je mijn blog wat vaker leest, dan zou het kunnen dat je wel eens denkt: Belinda heeft makkelijk praten, ze weet zoveel over zelfvertrouwen, ze heeft zoveel oefeningen uitgeprobeerd, die heeft vast geen last meer van onzekerheid. Daar kan ik een kort antwoord op geven: was dat maar zo!

 

In dit blog leg ik uit waarom je toch onzeker kan zijn ondanks veel kennis, opleiding en/of levenservaring. En dan heb ik het niet over de tien killers voor je zelfvertrouwen uit een ander blog.

 

Website maken

Ik heb me die vraag namelijk zelf wel eens gesteld: waarom ben ik toch soms weer onzeker? Dat was precies een jaar geleden. Ik was met de websitebouwer bezig om mijn website te maken. Op de website moest natuurlijk ook een stuk tekst komen over mezelf. Ik wilde daarin uitleggen hoe ik bij het onderwerp zelfvertrouwen was gekomen en waarom ik me daar jaren in had verdiept.

 

Maar in plaats van dat gewoon opschrijven, ging ik andere dingen doen. Van die dingen waar ik normaal geen zin in heb. Uitstelleritis dus omdat ik gewoon even onzeker was. Ik vond het lastig om over mijn eigen onzekerheid te schrijven. Daar had ik nog niet veel ervaring mee. Maar ik baalde er wel van. Wist ik zoveel af van zelfvertrouwen, had ik al die oefeningen gedaan en voelde ik me toch een beetje als een konijn dat in het felle licht van een koplamp kijkt.

 

Nieuwpijn en de comfortzone

Ik had last van ‘nieuwpijn’. Als je uit je comfortzone gaat, en dat is vaak het geval als je iets voor het eerst doet, dan wordt de amygdala in je brein actief. Dit amandelvormige stukje brein kun je vergelijken met een ingebouwde alarmbel. Het reageert met de aanmaak van stresshormonen. Zo zorgt je brein ervoor dat je alert bent én op je hoede. Dit geeft een vervelend, onzeker of opgejaagd gevoel. Dat gevoel noem ik nieuwpijn.

 

Het lijkt namelijk op spierpijn. Bij spierpijn verleg je je fysieke grenzen en bouw je aan sterkere spieren. Als je uit je comfortzone gaat, verleg je ook grenzen. Je bouwt zelfvertrouwen op. Net als een groep spieren die je een paar keer hebt getraind, neemt de spierpijn af naarmate je sterker wordt. Ook dat geldt voor nieuwpijn.

 

De regel van vijf

Dat doet me denken aan de regel van vijf. Je brein went namelijk snel aan nieuwe situaties. Wat de eerste keer nog een berg was, is de tweede keer een heuvel. En de derde keer een hobbel en de vierde keer een hobbeltje. De vijfde keer is het vlak.

 

Vergelijk het met de eerste schoolweek op de middelbare school, of de eerste werkweek bij een nieuwe baan. De eerste dag is spannend, alles is nieuw. Je hebt misschien wat slechter geslapen. Op dag 2 is er ook nog wat spanning, maar al iets minder. Op dag 3 begint het te wennen. Je valt weer makkelijk in slaap, je hebt minder indrukken te verwerken. Op dag 4 wordt het al normaal. Je weet zo’n beetje wat de dag gaat brengen. Op dag 5, ben je gewend, je ontspant. De nieuwpijn is weg.

 

Volkomen normaal

En net als de sporter die een warming-up doet voordat de training begint, kun je iets soortgelijks doen: jezelf een peptalk geven. Of een dagelijkse affirmatie gebruiken: ik kan het en ik doe het. Je kunt een coach zijn voor jezelf door onbevangen en zonder oordeel te kijken naar de resultaten: wat ging er goed vandaag? Wat ging er minder goed en ga ik morgen anders doen? En net als bij spierpijn helpt goede voeding en rust. Maar de grootste les is dat het gevoel, de nieuwpijn, volkomen normaal is en erbij hoort als je iets nieuws doet dat belangrijk voor je is. Nieuwpijn is dus positief. Het hoort bij persoonlijke groei en ontwikkeling.

 

Ik heb gemerkt dat uit mijn onzekere momenten meestal iets positiefs ontstaat. Toen ik aan mijn website werkte, vroeg ik me af welke oefening of tip mij nu zou helpen om die nieuwpijn te overwinnen. Zo kwam het idee voor een e-boek met 7 oefeningen voor meer zelfvertrouwen. Van dat idee kreeg ik energie. De uitstelleritis verdween, ik kon weer verder.

 

Elke uitdaging is een kans om jezelf te ontwikkelen, de nieuwpijn voor lief te nemen en gewoon te bloeien met zelfvertrouwen.

 

Wat is jouw volgende uitdaging? Ik wens je alvast veel succes!

 

 

 

Fotograaf Jukan Tateisi on Unsplash

Comfortabel uit je comfortzone gaan, bestaat dat?

Comfortabel uit je comfortzone gaan, bestaat dat?

 

Alles wat je voor het eerst doet is spannend. Dat hoeft verder geen betoog of een mooi voorbeeld, want dat gevoel kennen we allemaal. Je kunt je natuurlijk goed voorbereiden zodat het minder spannend is. De tekst van een presentatie nog eens oefenen en controleren of je geen vlek op je colbert hebt, maar het feit blijft: een eerste keer is spannend. Die spanning kan ervoor zorgen dat je zelfvertrouwen afneemt en de zelftwijfel toeslaat. Niet echt een fijne combinatie als je aan iets nieuws begint. Ik merk dat het me helpt als ik meer afweet van de werking van het brein.

Ik moest hieraan denken toen ik vorige week schreef dat ik het spannend vond om over mijn eigen zelfvertrouwen te schrijven. Tegelijkertijd vond ik dat vreemd. Ik wist immers al zoveel af van zelfvertrouwen, ik had al die oefeningen gedaan? Hoe kon dat toch? Waarom vond ik het dan toch nog spannend?

De amygdala – huh?

Het antwoord op die vraag kwam toen ik me de ‘amygdala’ herinnerde. Dit amandelvormige stukje brein (Grieks voor amandel, vandaar de naam amygdala) kun je vergelijken met een ingebouwde alarmbel. De amygdala wordt actief bij dreigend gevaar. In de oertijd moesten we ons snel uit de voeten kunnen maken als we een beer zagen. En konden we onszelf redden door stil te blijven staan voor een slang. Die ingebouwde alarmbel hebben we dus al heel lang en vandaar dat de amygdala diep in het oudste gedeelte van de hersenen zit. Als er echt reden is voor gevaar, dan zet de amygdala ons met een golf van stresshormonen razendsnel aan tot de bekende vecht-of-vluchtreactie. Of we verstijven van angst.

Vandaag de dag wordt de amygdala actief als we een deadline niet halen of als we in de file staan en te laat dreigen te komen voor een afspraak. We zijn alert en onze zintuigen staan op scherp. Was de amygdala in de oertijd een klein waakvlammetje dat af en toe in actie moest komen, anno 2019 is de amygdala een soort centrale verwarming die heel de dag aanslaat. Daarom reageren we nu anders als we gestrest zijn. Verstijven is bijvoorbeeld uitstelgedrag, vechten doen we nu vooral verbaal. En de confrontatie uit de weg gaan is het vluchten van weleer.

Slimme samenwerking

Uit je comfortzone gaan heeft ook met de amygdala te maken. Denk bijvoorbeeld aan een belangrijke presentatie geven of de eerste keer een wat persoonlijker blog schrijven ;). We maken ons druk dat we raar overkomen en zijn zelf de bron van stress. De amygdala reageert alert met de aanmaak van stresshormonen. Cortisol en adrenaline komen vrij. Onze hartslag en de bloedsuikerspiegel gaan omhoog en we ademen sneller. Dit geeft een vervelend, opgejaagd gevoel waar we snel vanaf willen. Daar moeten we even doorheen. Het jongere gedeelte in ons brein, de cortex, helpt daarbij. We weten dat we niet in levensgevaar zijn en weten ook dat het gevoel weggaat tijdens of na de presentatie.

Het brein doet nog iets slim: tijdens dit proces werkt de amygdala nauw samen met de hippocampus, het geheugencentrum. De ervaring, bijvoorbeeld de presentatie geven, wordt opgeslagen. De amygdala weet de volgende keer direct hoe het moet reageren. En omdat een presentatie geven geen levensbedreigende situatie is, heb je bij de volgende presentatie al minder last van stress. Na een paar keer is de amygdala gewend aan de situatie. Er worden steeds minder stresshormonen aangemaakt, je bent ontspannen en je bent minder moe na afloop. Want een amygdala die in actie moet komen kost een hoop energie.

Boost voor het zelfvertrouwen

Het leuke is: uit je comfortzone gaan, geeft achteraf een boost aan ons zelfvertrouwen. Het stimuleert, het zet aan tot vernieuwing en het geeft een kick. Een dopamine-kick om precies te doen. Dus de volgende keer dat je iets spannends doet, onthoud dan dat je amygdala actief is. Je brein doet gewoon wat het moet doen. Het ongemakkelijke gevoel gaat vanzelf weer weg. Het is vooral geen reden om aan jezelf te twijfelen. De keren daarna worden steeds makkelijker. Als je dit eenmaal weet en kunt herkennen, dan wordt uit je comfortzone gaan een stuk comfortabeler.

Wat helpt, tot slot, is meditatie. Regelmatig mediteren zorgt ervoor dat je amygdala vaker ontspant en minder vaak ‘aanslaat’. Of jezelf een peptalk geven. Meer daarover volgende week!

 

PS De foto is van Thomas Deerinck en komt van de website Nature.com. Het zijn zenuwcellen in de hippocampus!

 

 

 

Pin It on Pinterest